“Charlie Hebdo” qətliamı

Bütün bunlar 2005-ci ilin sentyabr ayında başladı. Peyğəmbər deyərək müraciət etdiyiniz Məhəmmədin həyatı haqqında kitab üzərində çalışan danimarkalı yazıçı yerli qəzetlərdə çıxış edərək bildirir ki, kitab üçün rəssam tapa bilmir. Çünki bütün karikaturaçılar öz həyatlarından qorxurdular. Onlar aqresiv müsəlmanların hədəfinə tuş gələcəklərini bildiklərinə görə bu işdən imtina edirdilər. Axtarışlar zamanı rəssamlar tapılsa da, ancaq onlar anonim qalmalarını istəyirdilər. Bu isə görüləcək işin şəffaflığını itirməsi ilə yanaşı effektivliyini də sarsıdırdı.

"Jyllands-Posten" qəzetinin jurnalistləri müsəlmanların edə biləcəkləri təpgilərə diqqət çəkdilər və bunu  azad demokratik ölkədə zəhlətökən senzura kimi dəyərləndirdilər. Daha sonra onlar terrorçular tərəfindən öldürülən hollandiyalı rejissor Teo Van Qoqu xatırlayaraq etiraz bildirmək qərarına gəldilər.  Qəzetin mədəniyyət bölməsinin redaktoru rəssamlara müracət edərək, müsəlman peyğəmbəri öz təsəvvür etdikləri kimi rəsmlərində canlandırmağa çağırır və bunun üçün pul mükafatı ayırır. Bu mövzuda rəssamlardan rəsmin arxasında müəllifin öz həqiqi adını və familiyasını yazmaq tələb olunur. Nəticədə 30 sentyabr 2005-ci ildə Danimarkanın demokratik azadlığı bahasına "Jyllands-Posten" qəzeti Məhəmmədin 12 karikaturasını yayımlayır. Bu yayımdan sonra müsəlmanlar gözlənildiyi kimi aqresivləşirlər, dəli olurlar. Həmin ilin 14 oktyabr tarixində sözügedən qəzetin qarşısına toplaşaraq aksiya keçirirlər. Bundan 5 gün sonra Danimarkanın baş naziri Anders Foq Rasmussen onunla karikatura məsələsini müzakirə etmək istəyən 11 müsəlman ölkəsinin səfirləri ilə görüşməkdən imtina edir. Bununla baş nazir demokratiyanın, azad mətbuatın yanında olduğunu bəyan etmiş olur. Ancaq buna baxmayaraq müsəlmanlar getdikcə aqresivləşir və şüvənlik edirdilər. Etirazlar o qədər güclü idi ki, aranı sakitləşdirmək üçün 27 oktyabrda Danimarka polisi dini hissləri təhqir etmək ittihamı ilə qəzetə qarşı istintaq başladır. Danimarka rəhbərliyi bəyan edir ki, karikaturanı yaymaq qəzetin şəxsi işidir. Söz azadlığı prinsipi ölkəsində jurnalistə basqı etməyə icazə vermir. Lakin Danimarka hökumətinin bu izahatı aqresiv müsəlmanları qane etmir.

Qeyd edək ki, sözüedən qəzetin karikatura yayımından sonra yaranmış qarşıdurmalarda 150-yə yaxın insan həyatını itirib. Rəssamın başına isə müsəlmanlar tərəfindən 150 milyon dollar mükafat qoyulur. Təkcə Taliban hərəkatı rəssamı öldürənə 100 kilo qızıl vəd etmişdi. Ona görə də müsəlmanlar öz dini dəyərlərini kənara atıb, vəd edilən böyük miqdar məbləği qazanmaq barədə düşünürdülər. Və bir neçə dəfə karikatura müəllifini öldürməyə cəhd edirlər. 2007-ci ildə hökumət karikaturaçı Vesterqordu və ailəsini qoruma altına alır. 2008-ci ildə karikatura müəllifi Kurt Vesterqorda sui-qəsd hazırlayan 5 müsəlmanı  Danimarka polisi həbs edir. Sonralar Danimarka polisi rəssama sui-qəsd hazırlayan bir neçə terrorçunu da həbs edir. Karikatura məsələsi diplomatik münasibətlərə də təsirsiz ötüşmür. Bu hadisəyə görə Sədui Ərəbistan öz səfirini Danimarkadan geri çağırır və ölkəsində Danimarka mallarına boykot elan edir.

Danimarkada yaşanan karikatura olayından sonra Fransını “Charlie Hebdo” satirik jurnalı “Faşizmə, stalinizmə, nasizmə qalib gələn dünya indi islamizmlə üzləşib. Biz insanları azadlığa, bərabərliyə, dünyəviliyə, dini totalitarizmə müqavimət göstərməyə səsləyirik”- deyə, yazı və karikaturalar dərc edir. Bir neçə dəfə Məhəmmədin, eləcə də digər  islam qruplaşma liderlərinin karikaturalarını yayımlayan jurnalın redaksiyasına 7 yanvar 2015-ci ildə islam terrorçuları tərəfindən hücum edilir. Nəticədə jurnalın rəhbəri Stefan Şarbonye başda olmaqla 12 nəfər əməkdaş qətl edilir. Bu hadisə tarixə “Charlie Hebdo” qətliamı kimi düşür. Qətliamdan sonra jurnal ilk sayını daja çox tirajla çap edir və üz qabığında “mən Şarliyəm” yazılı lövhə tutan yeni karikatura yayımlanır.