Oxumadan dindar olanlar

Sağlığında Turan Dursun (bilməyənlər üçün xatırladım ki, söz açdığım bəy Türkiyədə yaşamış ateist olub. Ateist olana qədər isə məsciddə imamlıq edib. Dini mövqeyiniə görə dəfələrlə təhdidlər almış və nəhayət 4 sentyabr 1990-cı ildə evinin qarşısında öldürülmüşdü) deyərmiş ki, onun islam dininə qarşı münasibətinin dəyişməsinin kökündə doğru elmə yönəlməsi durur: “Məndə inanc çevrimi nədən oldu? Ya da nədən inancsızlık oldu? Doğru elmə yönəldim. Çox böyük kitabxanalara getdim. O zaman mən islamın kökünü gördüm, oxudum. Bir gün “Şumer əfsanəsi” ilə qarşılaşdım. Şumerlərdə bir tufan əfsanəsi var. Baxdım ki, Tövratda da var, Quranda da. Bu bir əfsanə və necə olur ki, Tövratda və Quranda olsun? Miladdan 3000 il öncə qələmə alındığı sanılır. İslamdan, hətta Qurandan çox öncə. O zaman bunlarda olan müqəddəs kitablarda nə gəzir? Hammurapi qanunları kimi maddələr Tövratda eynən keçmiş və daha sonra Quranda da əks olunmuşdur. Yəni, mənim sarsılmam belə başladı”.    

Bəli, hər bir ateistin dindən uzaqlaşmasının öz tarixcəsi var.  Bunlar müxtəlif olsa da orta nöqtə oxumaq və araşdırmalardan keçir. Kiminsə təsiri altına düşüb ateist olmaq mümkünsüzdü. Savadsız, bilgisiz bir atesitə rast gəlməmişəm və tanımıram. Amma yüzlərlə savadsız, tupoy namazqılan dindar tanıdıqlarım var. ətrafınıza nəzər salsanız siz də bunu görərsiz. Açın müqəddəs hesab edilən 4 kitabı oxuyun və o zaman oxşar “ayələr” gözünüz önündə fırlanacaq. Əfsuslar olsun ki, cəmiyyətimizi formalaşdıran insanların böyük qismi hansısa dindarın (əslində dini darın) təsirinə düşərək özlərini allah adamı hesab edirlər. Bu bütün dinlərə aiddir. Azərbaycan dilində neçə hərf və səs olduğunu bilməyən onlarla adam tanıyıramkı namaz qılır və ya Yeqovanın şagirdlərinə qoşulub dini təbliğ edir. Əminliklə deyirəm ki, insanlar öz dillərində doğru düzgün quranı oxusalar islama qarşə münasibətləri dəyişər. Nəticədə ölkəmizdə sağlam və normal düşüncəli təbəqənin sayı artar. Bu istiqamətdə XIX əsrdən başlanan maarifləndirmə işinin cəmiyyətdə müsbət reaksiya verməməsi adamı məyus edir. Ölkəmizdə insanların dini düşüncəsində inqilab olacağını gözləmək ümidlərimiz puça çıxır. Oxumadan, kiminsə təsiri altına düşən və ya kiminsə (məsələn, iş yerində şefin xoşuna getmək üçün, namaz qılan müdirin) gözündə yaxşı görsənmək üçün dindar olanların sayı günü-gündən artır. Belə kütləni idarə etmək və dini fanatikə çevirmək isə çox asan olur. Faciə orasıdır ki, bu adamlar özlərini doğru sayaraq cəmiyyətdə, ictimai yerlərdə özlərindən (yəni, dindar) olmayan insanlara aqresivcəsinə yuxarıdan aşağı baxırlar. Qarşılarındakının atesit olduğunu bildik də isə onunla mübahisəyə girişərək, “sən kafirsən”- deyib, vurmaqdan belə çəkinmirlər. Ətrafdakıların daxilində bir allah qorxusu olduğu üçün küçədə təyziqə məruz qalan birinə yardım etmək istəmirlər. Əksinə “həə, düz deyir dəə”- söyləyərək, dindarlar tərəfindən təklənmiş insanın üzərinə gedirlər. Bunun şahidi çox olmuşuq. Azərbaycana tolerant ölkə deyirlər, ancaq ondan bir xəbər yoxdu. Təsir altına düşərək artan dindarlar ümumilikdə ölkənin inkişafına bir əngəldi. Vaxtında dövlət bunun qarşısını almalı və insanları oxumağa, maariflənməyə sövq etməlidi. Dini nağıllara qulaq asmaq cəmiyyəti zombiləşdirməklə yanaşı, keçmişə götürür. Odur ki, insanları oxumağa dəvət edirəm. İnandıqları, səcdə etdikləri və adı da “oxu” olan müqəddəs hesab etdikləri kitabı öz ana dillərində oxumağı və sonra qərar verməyi tövsiyə edirəm.