Bakteriyalı həyat

Hazırda nəinki Azərbaycanda ümumiyyətlə, dünyada mobil telefon istifadəçilərinin sayı hər gün artır. Telefon insanların bir həyat parçasına çevrilib. Adam var ki, özünü telefonsuz təsəvvür edə bilmir. Vaxtının çoxunu mobil telefonla danışığa, oyunlara, sms-ə, internetə sərf edir. Belə adamlar bir gün telefondan ayrı qaldıqda dəli kimi olurlar. Sanki həyatlarında nə isə vacib element çatışmır. Bu tip adamlara Azərbaycanda daha çox rast gəlmək mümkündü. Ölkəmizdə demək olar ki, birinci sinif məktəblisindən tutmuş professoruna kimi hamı mobil telefonu olması ilə fəxr edir. Müasir dünyamızın tələblərinə uyğun olaraq çib telefonunun funksiyasını, məsafədən asılı olmayaraq insanlar arasında ünsiyyətin qurulmasına göstərdiyi xidməti yüksək qiymətləndirmək lazımdı. Məsələn, kimisə axtarmaq üçün enerji və vaxt sərf edib, məsafələr qət etmirsən. Həmin şəxsin telefonuna zəng edərək sözünü deyirsən və s.

Yenə deyirəm, mobil telefon yaxşıdı, amma gərək ondan görməmiş kimi istifadə etməyəsən. Etdinsə fəsadlar yaranacaq. Çib telefonunun çibə vurduğu ziyanı hesaba almıram. Çünki bir azərbaycanlı üçün bunun əhəmiyyəti yoxdu. Adam üç gün, on gün ac qalar, amma bir gün telefonsuz avtobusa minməyi özünə sığışdırmaz. Təki hamının telefonu olsun. Ancaq ondan adam kimi istifadə etmək lazımdı. Orta məktəblərdə şagirdlərdə, hərbi hissələrdə əsgərlərdə mobil telefonların olmasının nəticəsini yaxın keçmişdə görmüşük və görürük. Hərbi hissələrdəki dedovşinanın, vəziyyətin lentə alınaraq yayılması, məktəblərdəki dərs vəziyyətinin şagirdlər tərəfindən məzə üçün telefonla çəkilməsi nümunəsini, mobil telefonlu şagirdlərin dərsə maneçilik törətməsini, pornoqrafik parçaların məktəblilər arasında telefonla geniş yayılmasını da bilirik. Amma hamı susur. Heç olmasa mobilin normal istifadə qaydaları cəmiyyətə açıqlanmır.

Hazırda mobil internetin auditoriyası sürətlə genişlənir. Morgan Stanley analitik şirkətinin tədqiqatlarına əsasən beş ildən sonra mobil telefon istifadəçiləri fərdi kompüter istifadəçiləri ilə müqayisədə internetdən daha çox istifadə edəcəklər. Telefonla danışa-danışa və ya əlində telefon başı internetə qarışan adamların (əsasən də gənclərin) yolu təhlükəli formada keçdiyini dəfələrlə şahidi olmuşam. Və bildiyim qədər də belə məqamlarda yaranan qəzalarda ölənlər də var. Adi bir həvəskarlığa görə insan öz həyatına qənim kəsilir.

Digər bir araşdırmaya diqqət çəkək. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının mütəxəsisləri dünyanın 13 ölkəsində uzun və diqqətli araşdırmalar aparıblar ki, həvəskarların mobil telefonla çoxlu danışmaları  tez-tez onkolaji xəstəliklərə düçar olmasına gətirib çıxarır. Elm isə təsdiq edir ki, müasir mobil telefonlar hər dəqiqə 217 elektromaqnit impulslarını insan başına istiqamətləndirir. Bu qədər elektromaqnit impulslarının hücumuna hamı tab gətirə bilmir və beyində şişlər, “rak” əmələ gəlir. Ona görə də alimlər aşağı sinif şagirdlərinə mobil telefondan istifadə eləməyi məsləhət görmürlər. Telefonsuz yaşaya bilməyən məktəblilərə (bu dəqiq azərbaycandakı məktəblilərə aiddir) ən azından sms-lə söhbətləşməyə üstünlük verməyi məsləhət bilirlər.  

İngiltərənin “The Daily Telegraph” qəzeti isə yazır ki, mobil telefonların üzərindəki aktiv bakteriyalar unitazın su bakının qulpundakı bakteriyalardan 18 dəfə çoxdur. Deməli, hər bir telefon istifadəçisi potensial bakteriya daşıyıcısıdı. Bir belə fəsadların qarşısında yenidən sual yaranır: mobil telefona yoxmu deyək, həmi deyək?