İngilis müəlliməsi

Gürcüstan prezidenti Mixail Saakaşvili ölkəsinin təhsil sistemi üçün yeni oriyentasiya müəyyənləşdirib və özü də bunu başlıca tələb olaraq müəllimlərin qarşısına qoyub. Nədir bu? Saakaşvili tələb edir ki, Gürcüstanda ingilis dilini ikinci dil edək. Bu fikirini o, bu yaxınlarda Batumidə müəllimlər qarşısında çıxış edərkən səsləndirdi. Maraqlı bir tələbdi. Bu onu göstəriri ki, artıq qonşu ölkəmiz Rusiya psixologiyasından tam aralanmaq və ayrılmaq istəyir. Məqsəd Gürcüstanı avropalaşdırmaqdı.

Əslində özünün ciddi islahatları və yenilikləri, demokratiyası ilə regionun lider dövlətinə Azərbaycan deyil, Gürcüstan çevrilməkdədi, nəinki çevrilmək, artıq Qafqazda lider dövlətdi.  

“Gürcüstanda yaşayan bütün məktəb yaşlı (5-16 yaş) uşaqlar ingiliscə danışan olmalıdır. Buna isə gələcək 4 ildə nail olacağıq”- deyə, Saakaşvili cəmiyyətə bəyan edib. O, hesab edir ki, gələcək nəsillər üçün gürcü dilindən sonra ikinci dil ingilis dili olmalıdı. Cəmiyyətin və regionun tələbinə uyğun olaraq çin, ərəb, türk və rus dili ondan sonra sıralanmalıdı. Bu cümləni yazarkən gülməyimdə gəlirdi. Görün Saakaşvili Rüsiyaya necə hirslidirsə sıralamada ən sonuncu yerdə, dərəcədə onun dilini qeyd edir.

İngilis dili ilə bağlı Gürcüstan təhsil nazirliyi hərəkətə keçib, “Gürcüstanla birlikdə öyrət və öyrən” adı altında aksiya həyata keçirir. Aksiya çərçivəsində ilin axırına qədər min xarici müəllim məktəblərdə ingilis dilini tədris etmək üçün ölkəyə gələcək. Artıq onlardan yüzü Gürcüstana gəlib. ABŞ, Kanada, Yeni Zellandiya və Polşadan olan müəllimlər işləyəcəkləri rayon və kəndlərdəki ailələrdə yaşayacaqlar. Dörd ildə isə on min xarici müəllimin Gürcüstana gətirilməsi planlaşdırılıb.

Saakaşvilinin bu prosedurası Sovetlərin ilk illərinə bənzəyir. O dövrlərdə Rusiya Qafqaz ölkələrindəki məktəblərdə rus dilini tədris etmək və cəmiyyətdə yaymaq üçün çoxlu rus müəllimləri göndərmişdi. Onlar da eynən işlədikləri yerdə ailələrdə yaşayırdılar. Evlənib buralarda qalanda olurdu, geriyə dönən də. Yerigəlmişkən, kəndimizin yaşlı insanları hələ də Mariya adlı rus müəlliməsinin həsrətindədi. Əgər Mariya İvanovna sağdırsa kəndimiz adından ona çoxlu salam göndərirəm.

Gürcüstan təhsilinin inkişaf etdiyi bir məqamda Gürcüstan Azəbaycanlıları Konqresinin sədri Əli Babayev ictimaiyyətlə məzələnir, Saakaşvili islahatının orada yaşayan azərbaycanlılara ciddi ziyan vurduğunu deyir: “Düzdür, Saakaşvili gələndən sonra böyük islahatlar oldu, ölkədə qanun-qayda yaradıldı. Amma bu, təkcə azərbaycanlılar üçün deyil, bütün Gürcüstan üçün lazım idi. Keçirilən islahatlardan bir çoxu isə millətimizə ziyan vurdu. Təhsil sahəsindəki dəyişiklikləri misal çəkə bilərəm. Azərbaycan dilinin inkişafı baxımından problem yarandı. Bütün məktəblərin gürcü dilinə keçməsi faktiki olaraq Azəırbaycan dilinin məhv olmasına aparan amillərdən biridir”.

Bu cür yaltaq və mənasız çıxışları oxuyanda, dinləyəndə hədsiz hirslənirəm. Gürcüstanda doğulub, cibində gürcü pasportu daşıyan birisinin gürcü dilini bilməməsi nə deməkdi? Prezident gördü ki, bu millətə xoşluqla dil öyrədə bilməyəcək, ona görə də məktəbləri gürcüləşdirməyə başlayır və düz də edir. Dili bilməyən dövlət strukturunda təmsil oluna bilməz. Tiflisdə yaşayan azərbaycanlılar tanıyıram ki, gürcü dilini bilir, gürcüstanda ali məktəbi bitirib və hazırda biri gömrükdə, digəri isə polis sistemində çalışır. Əgər ayrı seçkilik varsa bunları necə işə götürdülər?

Məsələnin digər tərəfinə baxaq. Gürcüstanda Azərbaycan ərazisi qaldığı və kompak azərbaycanlılar yaşadığı kimi Osmanlı imperiyasından sonra Türkiyənin Borçka, Artvin, Arxavi və s. kimi ərazilərində Gürcüstanın 6 kəndi qaldı. Bir ay öncə Türkiyədə gürcülərin kompakt yaşadığı Macaxeli kəndində oldum. Sırf gürcülər yaşayır. Məktəblər türkcədi. Onlarla söhbət zamanı bəlli oldu ki, aradan uzun illərin keçməsinə baxmayaraq (Sovetlər zamanı həmin altı kəndlə əlaqə kəsilmişdi, sərhəd yalnız müstəqillikdən sonra açılıb), gürcü dilini əla səviyyədə bilirlər. Buna necə nail olduqlarını soruşanda cavab belə oldu: “Dili qoruyub yaşatmaq bir kültürdü. Ailədə gürcücə danışmaqla buna nail olmuşuq”. Türk dilini bildikləri üçün də istədikləri yerdə işləyirlər.

Bizdən fərqli olaraq nə Gürcüstan məmuru, nədə ki QHT-si yaltaqcasına sızlayaraq demir ki, ay haray Türkiyə dövləti orada yaşayan millətimi zəlil edib, məktəblərin hamısı türkcədi və s.

O zaman niyə biz beləyik bəs? Nə zaman normal insan düşüncəsiylə yaşayıb hərəkət edəcəyik? Əgər bir azərbaycanlı gürcücə bilirsə və dövlət səviyyəsində təmsil olunursa bunun nəyi pisdir ki?!

Konqres sədri onu da deyib ki, “milliyyətcə azərbaycanlı olan heç bir Gürcüstan vətəndaşı təhsil almaq üçün xaricə yollanmayıb. Hansı ki, xaricdə təhsil alanlar qayıdandan sonra Prezident Aparatında, nazirliklərdə işləyirlər”.  Sual verirəm Gürcüstan vətəndaşı olan hansı azərbaycanlı ingiliscə iki cümlə bilir? Onlar yalnız bir şeyi əla bilirlər: ALVERİ. İnanmırsızsa gedin Tiflisin “Lilo” bazarına baxın.

Artıq söz-söhbətə ehtiyac yoxdu cənablar. Qoyun Gürcüstan inkişaf edib avropalaşsın, siz isə pis arvadlar kimi gileylənin.